Egzersiz fizyolojisine geçerken…

09.10.2017 / Pazartesi

Merhaba sevgili üyeler,

Biliyorsunuz, sağlıklı bir yaşamın dayandığı hareket ve beslenme gibi temel konularda sizleri bilgilendirmeyi önemsiyoruz. Fakat bunu yaparken temel kavramları bildiğiniz ön kabulünden yola çıkmak durumunda kalıyoruz. Bloğumuzda şimdiye kadar kas fizyolojisi üzerinde durduk. Yavaş yavaş egzersiz fizyolojisine geçerken bugün sizlere öncelikle bu konularda çokça duyuyor olabileceğiniz bazı kavramları (bazen tekrar hatırlatarak) tanıtmak istiyoruz. Örneğin;

Aerobik uygunluk: Kalp-dolaşım ya da kalp-solunum dayanıklılığıdır. Kalp solunum ya da kalp-dolaşım sisteminin (kalp, akciğerler, kan damarları) egzersizde çalışan kaslara yeterli oksijen sağlayabilme yeteneğidir.

Anaerobik eşik: Kalp solunum sisteminin, kas hücrelerinin mitokondrisinde yeterli oksijeni temin edemediği yoğunluktur. Sürdürülebilen aerobik egzersizin üst limitidir, yani bu noktada ATP üretimi için anaerobik enerji sistemine geçilir.

Mitokondri, ökaryotik hücrelerin sitoplazmasında bulunan, primer fonksiyonu aerobik solunumu gerçekleştirmek ve hücre içi metabolik yolaklarda kullanılacak hücresel enerjiyi (ATP) sentezlemek olan bir organeldir. Ayrıca, programlanmış hücre ölümü (apoptoz) ve hücre içi sinyal iletiminde önemli rolü bulunmaktadır (Özgen, 2012).

Kalp-dolaşım ya da kalp-solunum sistemi: Vücuttaki birincil taşıma ağıdır. Kan, hücre düzeyinde gerekli olan besini (yağlar, amino asitler, glikoz gibi) ve gazı (oksijen gibi) damarlar vasıtasıyla taşır. Kan, aynı zamanda, hücrede üretilen karbondioksit ve laktik asit gibi ürünleri alır ve metabolize edileceği ya da vücuttan atılacağı yere götürür.

“Kardio” denilen şey, kalbi ifade eder…

Laktik asit: Süt şekerinin (laktoz) fermantasyonu ile oluşan, ayrıca kaslarda glikojen’in yıkımı esnasında da meydana gelen renksiz sıvı maddedir. Egzersiz sırasında çalışan kaslardaki ani acının sebebi olduğu düşünülür.

Kas kuvveti: Bir kas ya da kas grubunun tek bir kasılma ile meydana getirdiği maksimal kuvvet miktarıdır.

Kas dayanıklılığı: Bir kas veya kas grubunun yorgunluk olmaksızın bir dirence karşı gösterebildiği tekrar sayısıdır.

Esneklik: Diz ya da omuz eklemi gibi bir eklemde meydana gelen hareket miktarıdır ve genellikle bir eklemin hareket genişliği olarak tanımlanır. Sakatlık riskinin azaltılmasına ve birçok hareketteki performansın gelişimine yardımcı olur.

Beden yağı: Çoğunlukla iskelet ve deri arasındaki yağ hücrelerinde depolanan yağdır. Egzersiz sırasında kaslar kas kasılması için gerekli enerjinin çoğunu kasın etrafındaki yağ dokusundan sağlar.

Beden yağ yüzdesi: Bedende taşınan yağ miktarının toplam beden ağırlığına oranıdır.

Yağsız beden ağırlığı: Kas, kemik, organlar ve sinir dokularını içeren ağırlık miktarıdır.

Kaynakça:

Personal Fitness Trainer, Blue Vision Fitness Akademi.

http://tibbisozluk.com/arama.php?terim=laktik+asit&x=64&y=23

Özgen, K. G. (2012). Ankara. Mitokondriyal Dna Mutasyonları. T. C. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi.